Επικοινωνήστε μαζί μας... Περιμένουμε τις σκέψεις σας, τα σχόλια και τις προτάσεις σας... ecclesiabaden@gmail.com

Τα νέα τηλέφωνα της ενορίας μας
π.Απόστολος: 07222 1590007, 015111813470



Πέμπτη 27 Νοεμβρίου 2008

Συναντήσεις Ορθοδόξου Πίστεως και ζωής - Karlsruhe



Στην 7η συνάντηση σε θέματα ορθοδόξου πίστεως και ζωής που πραγματοποιήθηκε τον Οκτώβριο, ασχοληθήκαμε με την Κυριακή προσευχή (Πάτερ ημών).

Ακολουθούν οι συμπερασματικές σκέψεις μετά την ανάπτυξη του θέματος και τον διάλογο που ακολούθησε:

Τί ονομάζουμε Κυριακή Προσευχή και γιατί; Ήταν η ερώτηση της οποίας η απάντηση στο πρώτο μέρος ήταν γνωστή σε όλους.

Κυριακή προσευχή είναι το γνωστό σε όλους μας “Πάτερ ημών” και ονομάζεται έτσι, όχι γιατί απευθύνεται στον Κύριο, ούτε γιατί, όπως νομίζουμε οι περισότεροι την λέμε “μόνον” την Κυριακή. Διαβάζοντας στο Ευαγγέλιο του Ματθαίου τους στίχους 9-13 στο κεφάλαιο 6 ή στο Ευαγγέλιο του Λουκά τους στίχους 1-4 στο κεφάλαιο 11 θα καταλάβουμε, ότι την προσευχή αυτή μας την έδωσε ο Ίδιος ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός. Για τον λόγον αυτόν ονομάζεται το γνωστό “Πάτερ ημών” Κυριακή Προσευχή.

Ματθ. 6

9 Οτως ον προσεχεσθε μες· Πτερ μν ν τος ορανος, γιασθτω τ νομ σου· 10 λθτω βασιλεα σου· γενηθτω τ θλημ σου, ς ν οραν κα π τς γς. 11 τν ρτον μν τν πιοσιον δς μν σμερον· 12 κα φες μν τ φειλματα μν, ς κα μες φεμεν τος φειλταις μν· 13 κα μ εσενγκς μς ες πειρασμν, λλ ῥῦσαι μς π το πονηρο. τι σο στιν βασιλεα κα δναμις κα δξα ες τος αἰῶνας· μν.

Όπως βέπουμε η Κυριακή Προσευχή είναι ακριβώς, όπως την έγραψαν οι Ευαγγελιστές τον πρώτο αιώνα. Είναι πολύ σύντομη, όμως το νόημα της είναι τεράστιο και η αξία της ανεκτίμητη. Κατά τον Τερτυλιανό η Κυριακή Προσευχή είναι μία περίληψη όλης της Αγίας Γραφής. «Σε λίγες μόνο λέξεις, συνοψίζει τα ρητά των προφητών, τα ευαγγέλια, τους Απόστολους, τις ομιλίες, τις παραβολές, τα παραδείγματα και τα εντάλματα του Κυρίου και, συγχρόνως, εκπληρώνονται τόσο πολλές από τις ανάγκες μας. Στην επίκληση του Πατέρα, τιμάμε τον Θεό· στο Όνομα υπάρχει η ομολογία της πίστης· στο θέλημά Του είναι η προσφορά της υπακοής· στη βασιλεία καταγράφεται η ελπίδα· στο ψωμί βρίσκεται το αίτημα για ζωή· στο αίτημα για συγχώρεση είναι η ομολογία των αμαρτιών· στο αίτημα για προστασία είναι ο φόβος του πειρασμού. Γιατί απορούμε; Μόνο ο Θεός θα μπορούσε να μας διδάξει πώς θα ήθελε να προσευχόμαστε» (De Oratione 9,1-3).

Ο Άγιος Μάξιμος γράφει: “ προσευχ ατ περιέχει ατηση λων σα προξένησε μ τν κένωσή Του κατ τν σάρκωση Λόγος το Θεο, κα διδάσκει ν πιδιώκουμε κενα τ γαθά, τ ποα μόνον Θες κα Πατέρας, μέσ τς φυσικς μεσιτείας το Υο, χορηγε ληθιν μ τ «γιο Πνεμα». Εναι δ τ δρα ατ πτά: Θεολογία, υοθεσία δι τς Χάριτος, σοτιμία πρς τος γγέλους, μετοχ στν αώνιο ζωή, ποκατάστασις τς φύσεως πο στρέφεται παθς στν αυτό της, κατάλυσις το νόμου τς μαρτίας, κα κατάργησις τς τυραννίας το πονηρο πο κυριάρχησε πάνω μας μ πάτη”.

Και ο Κύριος μας είπε στους μαθητάς Του: “Οταν πρόσευχεστε να μην πολυλογείτε και φλυαρείτε, χωρίς να παρακολουθήτε και να καταλαβαίνετε αυτά, που λέτε, κάνοντας όπως οι εθνικοί που νομίζουν, ότι θα εισακουστούν με το να λένε πολλά. Μην μοιάσετε εκείνους, γιατί ο Πατέρας σας γνωρίζει, τι ανάγκες έχετε, πριν να του ζητήσετε κάτι” (Ματθ. 6,7-8).

Η Εκκλησία μας έχει την Κυριακή Προσευχή σαν την κατ' εξοχήν προσευχή μας και η αξία της είναι ανεκτίμητη γιατί είναι Θεοπαράδοτος, γιατί μ'αυτήν προσευχήθηκαν η Παναγία, οι Απόστολοι, οι Μάρτυρες, οι Πατέρες αλλά και όλοι οι χριστιανοί όλων των αιώνων, αλλά και γιατί, όπως είδαμε παραπάνω, συνοψίζει όλο το Ευαγγέλιο και όλα τα δόγματα της πίστεως μας.

Ας δούμε τώρα την Προσευχή και ας προσπαθήσουμε να την καταλάβουμε.

Η προσευχή χωρίζεται σε τρία μέρη: την επίκληση, ακολουθούν τρία αιτήματα που αφορούν τον Θεό, και τελειώνει με τρία αιτήματα σχετικά με τους ανθρώπους.

Πατερ ημών Πατέρα μας

Την προσευχή την ξεκινάμε με την επίκληση “Πάτερ ημών”. Λέμε τον Θεό Πατέρα γιατί είναι ο Δημιουργός και ο Πλάστης όλων και χορηγός της ζωής μας. Σε πολλά σημεία της Αγίας Γραφής αποκαλείται ο Θεός “Πατέρας”:

ΚΑΤΑ ΛΟΥΚΑΝ 2

49 καὶ εἶπεν πρὸς αὐτούς· Τί ὅτι ἐζητεῖτέ με; οὐκ ᾔδειτε ὅτι ἐν τοῖς τοῦ πατρός μου δεῖ εἶναί με;

ΚΑΤΑ ΙΩΑΝΝΗΝ 3

17 οὐ γὰρ ἀπέστειλεν ὁ Θεὸς τὸν υἱὸν αὐτοῦ εἰς τὸν κόσμον ἵνα κρίνῃ τὸν κόσμον, ἀλλ' ἵνα σωθῇ ὁ κόσμος δι' αὐτοῦ.

35 ὁ πατὴρ ἀγαπᾷ τὸν υἱόν, καὶ πάντα δέδωκεν ἐν τῇ χειρὶ αὐτοῦ.

Κατά Ματθ. 6,88

μὴ οὖν ὁμοιωθῆτε αὐτοῖς· οἶδε γὰρ ὁ πατὴρ ὑμῶν ὧν χρείαν ἔχετε πρὸ τοῦ ὑμᾶς αἰτῆσαι αὐτόν.

Με την ενσάρκωση του Υιού Του και Κυρίου μας, μας έκανε ο Θεός θετά παιδιά του.

ΠΡΟΣ ΡΩΜΑΙΟΥΣ 8,

29 ὅτι οὓς προέγνω, καὶ προώρισε συμμόρφους τῆς εἰκόνος τοῦ υἱοῦ αὐτοῦ, εἰς τὸ εἶναι αὐτὸν πρωτότοκον ἐν πολλοῖς ἀδελφοῖς·

ΠΡΟΣ ΕΦΕΣΙΟΥΣ 1

5 προορίσας ἡμᾶς εἰς υἱοθεσίαν διὰ Ἰησοῦ Χριστοῦ εἰς αὐτόν, κατὰ τὴν εὐδοκίαν τοῦ θελήματος αὐτοῦ,

ΠΡΟΣ ΓΑΛΑΤΑΣ 4

6 Ὅτι δέ ἐστε υἱοί, ἐξαπέστειλεν Θεὸς τὸ Πνεῦμα τοῦ υἱοῦ αὐτοῦ εἰς τὰς καρδίας ἡμῶν, κρᾶζον· ἀββᾶ πατήρ.

Ας μπορούσαμε και εμείς οι επίγειοι πατέρες να αντανακλούσαμε την χάρη και την ευλογία του Ουρανίου Πατρός και να είμασταν αληθινοί πατέρες. Κατά τον άγιο Ιωάννη τον Χρυσόστομο, όποιος πεί τον Θεό Πατέρα, πετυχαίνει με μόνο αυτή την επίκληση, άφεση αμαρτιών, κατάργηση της κολάσεως, υιοθεσία και κληρονομία δια της αδερφότητος προς τον Κύριο, και χορηγία του Αγίου Πνεύματος.

Και ο άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός μας υπενθυμίζει την απεριόριστο πατρική αγάπη του Θεού και μας συνιστά: “Τώρα τέτοιον γλυκύτατον Θεν κα τέτοιον γλυκύτατον αθέντην κα δεσπότην δν πρέπει κα μες ν τν γαπομεν καί, ν τύχη νάγκη, ν χύσωμεν κα τ αμα μας χιλιάδες φορς δι τν γάπην του, καθς τ χυσεν κα κενος δι τν γάπη μας;

“ημών”

Στα σημεία της Αγίας Γραφής που είδαμε παραπάνω, ο Κύριος μόνο λέει “ο πατέρας μου” και αυτό είναι λογικό, γιατί μόνο Αυτός είναι ο Μονογεννής Υιός Του. Όταν ο Κύριος μιλάει για τον Θεό στους ανθρώπους τον ονομάζει “ο πατέρας σας και ο πατέρας μου”

17 λέγει αὐτῇ ὁ Ἰησοῦς· Μή μου ἅπτου· οὔπω γὰρ ἀναβέβηκα πρὸς τὸν πατέρα μου· πορεύου δὲ πρὸς τοὺς ἀδελφούς μου καὶ εἰπὲ αὐτοῖς· ἀναβαίνω πρὸς τὸν πατέρα μου καὶ πατέρα ὑμῶν, καὶ Θεόν μου καὶ Θεὸν ὑμῶν. (Ιωάνν. 20,17)

Μόνο στην Κυριακή Προσευχή λέει “Πάτερ ημών”, το λέει όμως για μας, για να μας δείξει πώς πρέπει να προσευχόμαστε εμείς. Ας μην ξεχνάμε ότι πιο πριν οι μαθητές Του τον είπαν να τους δείξει να προσεύχονται, όπως έδειξε και ο Ιωάννης ο Πρόδρομος τους δικούς του μαθητές.

Ο κύριος μας δίνει αυτόν τον τύπο της προσφώνησης, για να μας δείξει, πως πρέπει να προσευχόμαστε για το σύνολο και όχι μόνο για τον εαυτό μας. Δεν πρέπει να είμαστε εγωϊστές.

Ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος γράφει σχετικά: ”Μς διδάσκει Κύριος, ν προσευχώμεθα γι λους, ν ναφέρουμε τς δεήσεις γι τ κοιν σμα κα καθόλου ν μ πιδιώκουμε τ τομικό μας συμφέρον, λλ σ κάθε περίπτωση τ το πλησίον. τσι κα τν χθρα φαιρε κα τν φροσύνη καταστέλλει, κα τν φθόνο κβάλλει, κα τν μητέρα λων τν γαθν τν γάπη εσάγει, κα τν νωμαλία ξορίζει τν νθρωπίνων πραγμάτων κα δείχνει τι εναι πολ μεγάλη μοτιμία το βασιλέως πρς τν πτωχό, φο στ μέγιστα κα ναγκαιότατα μετέχουμε λοι.

Μ τ ν δεχθ ν κληθ πατέρας λων χάρισε σ λους τν δια εγενικ καταγωγ κα ρα κα μοτιμία. τσι λοι εμαστε νωμένοι κα κανες δν χει περισσότερο π τν λλο, οτε πλούσιος π τν πτωχό, οτε κύριος π τν δολο, οτε ρχων π τν ρχόμενο, οτε βασιλες π τν στρατιώτη, οτε φιλόσοφος π τν βάρβαρο, οτε σοφς π τν γράμματο

ο εν τοις ουρανοίς

Ο Κύριος μας συχνά αναφέρεται στον Πατέρα Του, που είναι στον Ουρανό ή στον Ουράνιο Πατέρα Του. Επίσης είπε, ότι ο ίδιος κατέβηκε από τον Ουρανό και ότι ανέβηκε πάλι στον Ουρανό.

ΚΑΤΑ ΜΑΤΘΑΙΟΝ 5

34 ἐγὼ δὲ λέγω ὑμῖν μὴ ὀμόσαι ὅλως· μήτε ἐν τῷ οὐρανῷ, ὅτι θρόνος ἐστὶν τοῦ Θεοῦ·

16 οὕτως λαμψάτω τὸ φῶς ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων, ὅπως ἴδωσιν ὑμῶν τὰ καλὰ ἔργα καὶ δοξάσωσιν τὸν πατέρα ὑμῶν τὸν ἐν τοῖς οὐρανοῖς.

ΚΑΤΑ ΜΑΡΚΟΝ 1, 11 καὶ φωνὴ ἐγένετο ἐκ τῶν οὐρανῶν· Σὺ εἶ ὁ υἱός μου ὁ ἀγαπητός, ἐν σοὶ εὐδόκησα.

ΚΑΤΑ ΙΩΑΝΝΗΝ 6, 38 ὅτι καταβέβηκα ἐκ τοῦ οὐρανοῦ οὐχ ἵνα ποιῶ τὸ θέλημα τὸ ἐμὸν, ἀλλὰ τὸ θέλημα τοῦ πέμψαντός με. 39 τοῦτο δέ ἐστι τὸ θέλημα τοῦ πέμψαντός με πατρός, ἵνα πᾶν ὃ δέδωκέ μοι μὴ ἀπολέσω ἐξ αὐτοῦ, ἀλλὰ ἀναστήσω αὐτὸ ἐν τῇ ἐσχάτῃ ἡμέρᾳ

Ο άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης εξηγεί: “ λλ᾿ πειδ Πατέρας μας εναι ες τος ορανούς, πρέπει κα μες ν βλέπωμεν μ τν νον μας ες τν ορανόν, κε που εναι πατρίδα μας, νω ερουσαλήμ, κα χι κάτω ες τν γν σν τος χοίρους, λλ᾿ ες ατν τν γλυκύτατόν μας Σωτρα κα Δεσπότην κα ες τ οράνια κάλλη το Παραδείσου. χι μόνον ες καιρν προσευχς, λλ παντοτειν κα ες κάθε καιρν πρέπει ν χωμεν τν νον μας ες τν ορανόν, δι ν μ σκορπίζεται δ κάτω ες τ φθαρτ κα πρόσκαιρα πράγματα

Και ο άγιος Χρυσόστομος διευκρινίζει, ότι όποιος λέγει “ο εν τοις ουρανοίς” δεν περιορίζει τον Θεό στον ουρανό, αλλά με αυτό υψώνει ο Θεός τον προσευχόμενο από την γη και τον οδηγεί σε ανώτερα μέρη και στις επάνω, στις ουράνιες κατοικίες.

ΠΡΟΣ ΦΙΛΙΠΠΗΣΙΟΥΣ 3

20 ἡμῶν γὰρ τὸ πολίτευμα ἐν οὐρανοῖς ὑπάρχει, ἐξ οὗ καὶ σωτῆρα ἀπεκδεχόμεθα Κύριον Ἰησοῦν Χριστόν,

Β΄ ΠΡΟΣ ΚΟΡΙΝΘΙΟΥΣ 5

1 Οἴδαμεν γὰρ ὅτι ἐὰν ἡ ἐπίγειος ἡμῶν οἰκία τοῦ σκήνους καταλυθῇ, οἰκοδομὴν ἐκ Θεοῦ ἔχομεν, οἰκίαν ἀχειροποίητον αἰώνιον ἐν τοῖς οὐρανοῖς.

Αγιασθήτω το Όνομά Σου

ΛΕΥΙΤΙΚΟΝ 22, 31 Καὶ φυλάξετε τὰς ἐντολάς μου καὶ ποιήσετε αὐτάς. 32 καὶ οὐ βεβηλώσετε τὸ ὄνομα τοῦ ἁγίου, καὶ ἁγιασθήσομαι ἐν μέσῳ τῶν υἱῶν ᾿Ισραήλ· ἐγὼ Κύριος ὁ ἁγιάζων ὑμᾶς,

Γιατί άραγε “αγιασθήτω το όνομά σου”; Έχει ανάγκη ο Θεός να αγιασθεί το όνομά Του; Φυσικά όχι! Και εδώ είναι το σημείο, που πρέπει να προσέξουμε. Με αυτό το αίτημα ζητάμε από τον Θεό, να μας καταστήσει άξιους, να μπορούμε να Τον δοξάζουμε. Κατά τον άγιο Ιωάννη τον Χρυσόστομο πρέπει να λέμε: “αξίωσέ μας Κύριε να ζούμε καθαρά και ανεξίτηλα, έτσι που βλέποντας εμάς να σε δοξάζουμε όλοι. Αλλά και ο Κύριός μας είπε προς τους μαθητάς Του και Αποστόλους: “16 οὕτως λαμψάτω τὸ φῶς ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων, ὅπως ἴδωσιν ὑμῶν τὰ καλὰ ἔργα καὶ δοξάσωσιν τὸν πατέρα ὑμῶν τὸν ἐν τοῖς οὐρανοῖς (Ματθ. 5). Το φως δηλαδή που πήρατε από εμένα και είναι τώρα δικό σας, ας λάμψει μπροστά στους ανθρώπους, για να δουν τα καλά σας έργα και να δοξάσουν τον Πατέρα σας τον Ουράνιο”.

Πότε δοξάζεται το όνομα του Θεού; Όταν νοερά, με την καρδιά μας και συνεχώς φωνάζουμε “Κύριε ημών Ιησού Χριστέ ελέεισον με τον αμαρτωλό”.

Η επίκληση του Θείου ονόματος αγιάζει τον άνθρωπο, και όταν αγιάζει ο άνθρωπος δοξάζεται ο Ουράνιος Πατέρας. Για τον λόγο αυτόν θεωρείται η νοερά προσευχή “Κύριε ημών Ιησού Χριστέ, Υιέ και Λόγε του Θεού, ελέεισέν με τον αμαρτωλό” σαν σύνοψη της Κυριακής Προσευχής, και προετοιμάζει τον πιστό να λέει με περισσότερο ζήλο το “Πάτερ ημών”.

Ελθέτω η Βασιλεία σου

Η βασιλεία του Θεού είναι το Κέντρο της διδασκαλίας του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού. Μας λέει άλλοτε, ότι πλησιάζει η Βασιλεία του Θεού και άλλοτε, ότι έθφασε. Μας τα λέει αυτά στην διδασκαλία του ορισμένες φορές καθαρά και κατ'ευθείαν, και άλλες φορές με παραβολές.

Ματθ. 4,17 π ττε ρξατο ησος κηρσσειν κα λγειν· Μετανοετε· γγικεν γρ βασιλεα τν ορανν.

10,7 πορευμενοι δ κηρσσετε λγοντες τι γγικεν βασιλεα τν ορανν.

12,28 ε δ γ ν Πνεματι Θεο κβλλω τ δαιμνια, ρα φθασεν φ' μς βασιλεα το Θεο.

Α~ Κορ. 16/ις/22 22 ε τις ο φιλε τν Κριον ησον Χριστν, τω νθεμα. μαρν θ.

Λουκ. Ιζ΄, 21 21 οδ ροσιν δο δε δο κε· δο γρ βασιλεα το Θεο ντς μν στιν.

Αποκ. 22/κβ/20 20 Λγει μαρτυρν τατα· Να ρχομαι ταχ. μν, να ρχου, Κριε ησο.

Όταν ο Θεός βασιλεύει στον άνθρωπο, ο άνθρωπος ελευθερώνεται, ειρηνεύει, αναπαύεται, αγιάζεται. Αντίθετα όταν δεν βασιλεύει ο Θεός μέσα μας, είμαστε εκτεθειμένοι στις επιθέσεις του διαβόλου και λυγίζουμε εύκολα στα πάθη και τις ηδονές, βρισκόμαστε στο κενό και στο χάος και κάνουμε την ζωή μας κόλαση.

Κατά τον άγιο Νικόδημο τον Αγιορείτη, πρέπει να παρακαλούμε τον Θεό να μας ελευθερώσει από την τυραννία και την σκλαβιά του διαβόλου, στέλνοντας μέσα μας το Άγιο Πνεύμα, για να μας απαλλάξει από αυτόν και να βασιλέψει αυτό μέσα μας. Και ο Άγιος Μάξιμος γράφει: “Ας λθη τ Πνεμα τ γιον, δι ν μς καθαρίση τελείως κα κατ τ σμα κα κατ τν ψυχήν, δι ν γίνωμεν κατοικία ξία ες τ ν ποδεχθμεν λην τν γίαν Τριάδα δι ν βασιλεύση ες τ ξς Θες ες μς, δηλαδή ες τς καρδίας μας”.

Στην Προσευχή “Βασιλεύ Ουράνιε” λέμε “ελθέ και σκήνωσον εν ημίν και καθάρισον ημάς από πάσης κηλίδος και σώσον αγαθέ τας ψυχάς ημών”

Ο άγιος Γρηγόριος ο Νύσσης γράφει:ν λοιπν ζητήσουμε ν ρθει σ᾿ μς βασιλεία το Θεο, ατ ν κετεύσομε τ Θε μ λη τη δύναμή μας: Ν᾿ παλλαγ π τ φθορά, ν λευθερωθ π τ θάνατο, ν μο χαλαρωθον τ δεσμ τς μαρτίας, ν μ βασιλεύει πάνω μου θάνατος, ν᾿ δρανήσει πι ναντίον μου τυραννικ ξουσία τς κακίας, ν μ μ νικήσει χθρς οτε ν μ᾿ αχμαλωτίσει μ τν μαρτία· λλ ς ρθει σ᾿ μένα βασιλεία σου, γι ν ποχωρήσουν π μένα καλύτερα ν ποχωρήσουν στ μ ν τ πάθη πο κυριαρχον τώρα κα βασιλεύουν

Και κατά τον άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά η μετοχή των Αγίων στο άκτιστο φως της Αγίας Τριάδος είναι μετοχή στην Βασιλεία του Θεού, στην δόξα Του και στην λαμπρότητα Του. Ας προσπαθήσουμε και εμείς να έλθει η Βασιλεία του Θεού μέσα μας.

Γεννηθήτω το θέλημα σου ως εν ουρανώ και επί της γης

ΚΑΤΑ ΜΑΡΚΟΝ 14, 36 κα λεγεν· ββ πατρ, πντα δυνατ σοι, παρνεγκε τ ποτριον π' μο τοτο· λλ' ο τ γ θλω, λλ' ε τι σ.

Αποκάλυψη 4/11, ξιος ε, Κριος κα Θες μν, λαβεν τν δξαν κα τν τιμν κα τν δναμιν, τι σ κτισας τ πντα, κα δι τ θλημ σου σαν κα κτσθησαν.

Όταν ο άνθρωπος έγινε εγωιστής και είχε δικά του θελήματα, που επεδίωκε να εκληρώσει, απομακρύνθηκε από τον Θεό και εκδιώχτηκε από τον Παράδεισο. Ο Κύριος μας υπακούοντας στο θέλημα του Πατρός Του ήρθε και θυσιάστηκε για να σώσει εμάς και να διορθώσει σαν νέος Αδάμ την ανυπακοή του Αδάμ και της Εύας. Μ'αυτό το αίτημα ζητάμε από τον Θεό να μας δώσει την χάρη και την δύναμη, να κάνουμε το θέλημά Του ολοκληρωτικά, όπως γίνεται αυτό από τους αγγέλους, που κάνουν τέλεια υπακοή.

Το θέλημα του Θεού σε όλη την Καινή Διαθήκη, εκτός της Αποκαλύψεως, αποβλέπει στην σωτηρία του ανθρώπου. Οι χριστιανοί ζητούν μ'αυτό το αίτημα, ο Θεός να εκπληρώσει το σχέδιό Του για την σωτηρία. Να μην μας αφήσει δηλαδή να εμποδίσουμε το σχέδιό Του με τις αμαρτίες μας και τα πάθη μας, και να μας αφήσει ελεύθερους να συνεργαστούμε μαζί του γι'αυτό, τηρώντας τις εντολές Του. Ο άγιος Χρυσόστομος έλεγε, πώς όλοι οι χριστιανοί πρέπει να ζούν τέλεια χριστιανική ζωή, ώστε να ζουν την βασιλεία του Θεού, πριν μεταστούν στην αιώνια ζωή. Να γίνει δηλαδή η γη ουρανός.

Τρεις περιπτώσεις τήρησης των εντολών του Θεού υπάρχουν: η τήρηση από φόβο να μην κολαστούμε, η τήρηση γιατί περιμένουμε ανταμοιβή και η τήρηση από καθαρή αγάπη προς τον Θεό. Στην πρώτη περίπτωση ενεργούμε σαν δούλοι, στην δεύτερη σαν μισθωτοί και στην τρίτη σαν παιδιά Του. Ας προσπαθήσουμε να είμαστε στην τρίτη κατηγορία.

Τον άρτον ημών τον επιούσιον δος ημίν σήμερον

Στο σημείο αυτό της Προσευχής ζητάμε από τον Θεό να μας δώσει το ψωμί, που μας είναι απαραίτητο, για να ζήσουμε. Ο Κύριος όμως λέει να ζητάμε αυτό, που είναι σήμερα απαραίτητο. Δεν πρέπει να ζητάμε και για την αυριανή ημέρα. Αυτό το κάνει, για να αποσπαστούμε από τις μέριμνες και να μπορούμε να κατευθύνουμε τις σκέψεις μας σ'αυτόν. Μας λέει σε άλλα σημεία, ότι τα πτηνά ούτε σπέρνουν, ούτε θερίζουν και όμως δεν χάνονται, και ότι ο Θεός φροντίζει γ'αυτά. Πολύ περισσότερο θα φροντίσει για μας, αφού φυσικά το θέλουμε και είμαστε έτοιμοι να τον δεχτούμε.

Ματθ. 6/ς/32-33, 32 πντα γρ τατα τ θνη πιζητε· οδεν γρ πατρ μν ορνιος τι χρζετε τοτων πντων. 33 ζητετε δ πρτον τν βασιλεαν το Θεο κα τν δικαιοσνην ατο, κα τατα πντα προστεθσεται μν. 34 Μ ον μεριμνσητε ες τν αριον, γρ αριον μεριμνσει τ αυτς· ρκετν τ μρ κακα ατς.

Λουκ. 14/ιδ/15, 15 κοσας δ τις τν συνανακειμνων τατα επεν ατ· Μακριος ς φγεται ριστον ν τ βασιλείᾳ το Θεο.

Όπως και στην επίκληση λέμε “Πάτερ ήμων” έτσι λέμε και εδώ τον “άρτον ημών.. δος ημίν”. Δεν προσευχόμαστε και δεν ζητάμε κάτι μόνο για μας, αλλά για όλους. Κατ τν γιο Χρυσόστομο, σον φορ τν πολιτεία, τ θος, Κύριος πιτάσσει ν ζητομε γγελικ διαγωγ κα ν κπληρώνουμε τι ο γγελοι κπληρώνουν. πειδ μως μες ς νθρωποι φέρουμε σάρκα, μς δίδαξε ν ζητομε κα τ ναγκαα γι τ σμα. Ν μ ζητομε τν πολυτέλεια κα τν τρυφή, λλ τν ρτον τν πιούσιον (δηλαδ τ βασικ κα παραίτητα), κα μάλιστα “σήμερον”, χωρς γωνιώδη μέριμνα για το αύριο.

Κατά τους αγίους Πατέρες μ'αυτό το αίτημα μας δεν ζητούμε μόνο τον υλικό άρτο, που οπωσδήποτε έχουμε ανάγκη, αλλά κυρίως τον πνευματικό Άρτο. Ο Πνευματικός αυτός Άρτος είναι ο ίδιος ο Κύριος και μας προσφέρεται με το Σώμα Του και το Αίμα Του, καθώς επίσης και με τον Λόγο Του. Όλοι γνωρίζουμε, ότι στο πρώτο μέρος της Θείας Λειτουργίας, προσφέρεται ο Λόγος του Κυρίου (ας ενθυμηθούμε την σημασία της μικρής εισόδου και το τμήμα της Λειτουργίας μέχρι το Ευαγγέλιο). Στο δεύτερο μέρος της μετέχουμε στην θυσία (σημασία της μεγάλης εισόδου και μετέπειτα) του Κυρίου και στο τέλος κοινωνούμε το Σώμα και το Αίμα Του. Πριν γίνει όμως η Θυσία ο ιερέας κάνει την εκφώνησει: “και καταξίωσον ημάς, Δέσποτα, μετά παρρησίας τολμάν επικαλείσθαι Σε τον επουράνιον Θεόν Πατέρα και λέγειν” και μετά λέμε την Κυριακή Προσευχή (και θα πρέπει να την λέμε όλοι μαζί) γιατί αυτή συνδέεται άμεσα με την Θεία Ευχαριστία.

Και άφες ημίν τα οφειλήματα ημών ως και ημείς αφίεμεν τοις οφειλέτες ημών

Β~ Κορ. 5/ε/10, 10 τος γρ πντας μς φανερωθναι δε μπροσθεν το βματος το Χριστο, να κομσηται καστος τ δι το σματος πρς πραξεν, ετε γαθν ετε κακν.

Ματθ. 18/ιη/ 23,25 23 Δι τοτο μοιθη βασιλεα τν ορανν νθρπ βασιλε ς θλησεν συνραι λγον μετ τν δολων ατο. 24 ρξαμνου δ ατο συναρειν προσηνχθη ατ ες φειλτης μυρων ταλντων. 25 μ χοντος δ ατο ποδοναι κλευσεν ατν κριος ατο πραθναι κα τν γυνακα ατο κα τ τκνα κα πντα σα εχε, κα ποδοθναι. 26 πεσν ον δολος προσεκνει ατ λγων· κριε μακροθμησον π' μο, κα πντα σοι ποδσω. 27 σπλαγχνισθες δ κριος το δολου κενου πλυσεν ατν, κα τ δνειον φκεν ατ.

Ματθ. 6, 14-15, 14 Ἐὰν γρ φτε τος νθρποις τ παραπτματα ατν, φσει κα μν πατρ μν ορνιος· 15 ἐὰν δ μ φτε τος νθρποις τ παραπτματα ατν, οδ πατρ μν φσει τ παραπτματα μν.

Όσο ο άνθρωπος έχει σαν κέντρο της ζωής του το “εγώ” δηλαδή τον εαυτόν του, δεν είναι σε θέση να συγχωρεί τους συνανθρώπους του. Όταν όμως κάνει κέντρο της ζωής του τον Θεό, επειδή η αγάπη τον κάνει να συγχωρεί τον πλησίον του, μπορεί να ζητήσει, και σ'αυτήν την περίπτωση θα πάρει, άφεση των δικών του αμαρτιών από τον Θεό. Δεν πρέπει όμως να δείχνουμε θάρρος, ότι τάχα έχουμε καθαρή συνείδηση, γιατί αυτό τροφοδοτεί τον εγωισμό από τον οποίο θέλουμε και πρέπει να ξεφύγουμε. Κατά τον άγιο Ιωάννη τον Χρυσόστομο, ο Θεός θα μπορούσε να μας συγχωρεί, χωρίς προηγουμένως να έχουμε εμείς συγχωρήσει τους συνανθρώπους μας. Δεν το κάνει όμως αυτό για το δικό μας καλό. Με αυτό μας κάνει να έχουμε ηρεμία, να είμαστε φιλάνθρωποι, βγάζει από μέσα μας τις θηριώδεις σκέψεις, σβύνει τον θυμό. Και έτσι μας κάνει άξιους να προσκοληθούμε στο σώμα της Εκκλησίας.

Ο άγιος Γρηγόριος ο Νύσσης γράφει: “ ς μετρήσομε λοιπν ρχίζοντας π δ τ πλημμελήματα τν νθρώπων πέναντι στ Θεό.

Κατ πρτον νθρωπος γινε νοχος τιμωρίας στ Θεό, γιατ πομακρύνθηκε π τ δημιουργό του κι ατομόλησε στς τάξεις το χθρο, φο γινε δραπέτης κι ποστάτης π τν φυσικ Κύριό του.

Δεύτερο, γιατ ντάλλαξε τν ατεξούσια λευθερία του μ τν λέθρια δουλεία τς μαρτίας κα προτίμησε, ντ ν εναι κοντ στ Θεό, ν ξουσιάζεται π τ δύναμι τς καταστροφς.

λλ π ποι κακ θ μπορε ν θεωρηθε δεύτερο τ ν μ βλέπει τν μορφι το δημιουργο, λλ ν στρέψει τ πρόσωπό του στν σχήμια τς μαρτίας;

λλ κα περιφρόνηση τν θεϊκν γαθν κα προτίμηση πρς τ δολώματα το πονηρο σε ποι βαθμ τιμωρίας μπορε ν ταχθε;

πίσης καταστροφ τς εκόνας κα φανισμς τς σφραγίδας, πο μς σφράγισε κατ τν ρχικ δημιουργία μας, κα πώλεια τς δραχμς κα ναχώρηση π τ πατρικ τραπέζι κα θισμς στν βρωμερ βίο τν χοίρων κα κατασπατάληση το πολύτιμου πλούτου κα σα λλα παρόμοια πλημμελήματα μπορομε ν βρομε στ Γραφ κα ν σκεφθομε μ τ νο μας, ποις λόγος μπορε ν τ᾿ ριθμήσει;

πειδ λοιπν σ τέτοια πλημμελήματα εναι νοχο τ νθρώπινο γένος πέναντι στ Θε κα πρέπει ν κτίσει τιμωρία, γι᾿ ατ νομίζω μς παιδαγωγε Λόγος μ τ λόγια τς προσευχς, ν μ δείχνομε καθόλου θάρρος κατ τ συνομιλία μας μ τ Θεό, πειδ χομε τάχα καθαρ συνείδηση, κόμα κι ν εναι κάποιος σο γίνεται περισσότερο παλλαγμένος π τ νθρώπινα πλημμελήματα

Και μη εισενέγκης ημάς εις πειρασμόν, αλλά ρύσαι ημάς από του πονηρού

ΓΕΝΕΣΙΣ 22,1 ΚΑΙ ἐγένετο μετὰ τὰ ρήματα ταῦτα Θεός πείρασε τὸν ῾Αβραὰμ καὶ εἶπεν αὐτῷ· ῾Αβραάμ, ῾Αβραάμ. δὲ εἶπεν· ἰδοὺ ἐγώ. 2 καὶ εἶπε· λαβὲ τὸν υἱόν σου τὸν ἀγαπητόν, ὃν ἠγάπησας, τὸν ᾿Ισαάκ, καὶ πορεύθητι εἰς τὴν γῆν τὴν ὑψηλὴν καὶ ἀνένεγκον αὐτὸν ἐκεῖ εἰς ὁλοκάρπωσιν ἐφ᾿ ἓν τῶν ὀρέων, ὧν ἄν σοι εἴπω

ΚΑΤΑ ΜΑΤΘΑΙΟΝ 4, 1 Τότε Ἰησοῦς ἀνήχθη εἰς τὴν ἔρημον π τοῦ Πνεύματος, πειρασθῆναι π τοῦ διαβόλου. 2 καὶ νηστεύσας ἡμέρας τεσσαράκοντα καὶ νύκτας τεσσαράκοντα ὕστερον πείνασεν. ...

ΑΠΟΚΑΛΥΨΙΣ ΙΩΑΝΝΟΥ 3, 10 ὅτι ἐτήρησας τὸν λόγον τῆς ὑπομονῆς μου, κἀγώ σε τηρήσω ἐκ τῆς ὥρας τοῦ πειρασμοῦ τῆς μελλούσης ἔρχεσθαι ἐπὶ τῆς οἰκουμένης ὅλης, πειράσαι τοὺς κατοικοῦντας ἐπὶ τῆς γῆς.

Α΄ ΠΡΟΣ ΚΟΡΙΝΘΙΟΥΣ 10, 13 πειρασμς μς οκ εληφεν ε μ νθρπινος· πιστς δ Θες, ς οκ ἐάσει μς πειρασθναι πρ δνασθε, λλ ποισει σν τ πειρασμ κα τν κβασιν το δνασθαι μς πενεγκεν.

Πειράζω σημαίνει δοκιμάζω και πειρασμός σημαίνει δοκιμασία. Πολλές φορές ο άνθρωπος πειράζει τον Θεό, όπως οι Ισραηλίτες στην έρημο, με το να μην πιστεύουν και να μην υπακούουν στο Θεό. (ΔΕΥΤΕΡΟΝΟΜΙΟΝ 8, 2 καὶ μνησθήσῃ πᾶσαν τὴν ὁδόν, ἣν ἤγαγέ σε Κύριος ὁ Θεός σου ἐν τῇ ἐρήμῳ, ὅπως ἂν κακώσῃ σε καὶ πειράσῃ σε καὶ διαγνωσθῇ τὰ ἐν τῇ καρδίᾳ σου, εἰ φυλάξῃ τὰς ἐντολὰς αὐτοῦ ἢ οὔ.).

Άλλες φορές ο Θεός δοκιμάζει τους ανθρώπους, για να τους κάνει να σκευτούν, αν υπακούουν στον Θεό ή όχι, αν τηρούν τις εντολές Του ή όχι. Και όλα αυτά τα κάνει, γιατί θέλει την σωτηρία μας. Κατά τον άγιο Μάξιμο υπάρχουν δοκιμασίες ενήδονες και ενόδυνες. Ενήδονες δοκιμασίες είναι, ως επι το πλείστον, εκούσιες δοκιμασίες, φέρνουν την ηδονή και γεννούν τα πάθη. Οι ενόδυνες δοκιμασίες είναι ακούσιες, και διώχνουν τα πάθη. Τους ενήδονους πειρασμούς πρέπει να τους αποφεύγουμε. Τους ενόδυνους πειρασμούς να μην τους επιδιώκουμε, αν όμως έρθουν, να τους υπομένουμε με γενναιότητα σαν καθαρτήριο της ψυχής.

Ο άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης γράφει για τους οδυνηρούς πειρασμούς: “ Θες λοιπν κινούμενος ες συμπάθειαν τς ταλαιπωρίας κα παρανόμου κλίσεώς μας, παραχωρε ν μς ρχονται ο πειρασμοί, κα κάποτε ν εναι πολ φρικτο κα φοβεροί, κατ διαφόρους τρόπους, δι ν ταπεινούμεθα κα ν γνωρίζωμεν τν αυτόν μας, γκαλ κα μς φαίνονται πς εναι νωφελες· κα δ δείχνει ν ταυτ τν γαθότητα κα τν σοφίαν του· πειδ μ κενο πο φαίνεται ες μς πλέον βλαπτικόν, περισσότερον μς φελε· πειδ ταπεινούμεθα περισσότερον, τ ποον εναι πλέον χρειαζόμενον π λα ες τν ψυχν μας”.

Ο Κύριος όταν έδωσε την Προσευχή στους μαθητές Του δεν είπε “ρύσαι ημάς από των πονηρών¨, δηλαδή από τους πονηρούς ανθρώπους, αλλά “από του πονηρού” και αυτός είναι ένας ο διάβολος. Αυτό το έκανε για να μας διδάξει να μην θυμώνουμε και κρατούμε κακία κατά των ανθρώπων, που μας στεναχωρούν, αλλά κατά του διαβόλου, που τους σπρώχνει σε κάτι τέτοιο. Μας καλεί να είμαστε σε διαρκή αγώνα κατά του πονηρού, δηλαδή κατά του διαβόλου. Θέλει επίσης, να μας δείξει ότι η πονηριά είναι αποτέλεσμα κακής προαιρέσεως.

Ότι σου εστίν η βασιλεία και η δύναμις και η δόξα”.

Και η Προσευχή τελειώνει με την δοξολογία του Θεού. Είναι φυσικό, αφού ο Θεός είναι ο Δημιουργός του κόσμου, το Άλφα και το Ωμέγα, η αρχή δηλαδή και το τέλος, να απευθύνουμε στο τέλος δοξολογία σε Εκείνον που ενδιαφέρεται για την δική μας σωτηρία, και μας αγάπησε και μας αγαπάει τόσο, ώστε θυσίασε και τον Υιό Του για να μας σώσει. Η εξουσία του πονηρού είναι προσωρινή. Ο Χριστός είναι ο Αιώνιος Κύριος και Βασιλέας, όπως ακούμε και στην Θεία Λειτουργία: “Ες γιος, ες Κύριος, ησος Χριστός, ες δόξαν Θεο Πατρός. μήν”.

Ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος παρατηρεί: “ φο λοιπν μς φερε σ κατάστασιν γωνίας μ τν νάμνησιν το χθρο κα κοψε π τν ρίζα λη τν ραθυμία μας, πάλι μς νθαρρύνει κα ναπτερώνει τ φρόνημά μας θυμίζοντάς μας τν Βασιλέα, το ποίου εμαστε πήκοοι, κα φανερώνοντας τν δυνατώτερο π λους λέγει «Σο γρ στν βασιλεία κα δύναμις κα δόξα». πομένως, φ᾿ σον βασιλεία εναι δική του, κανες δν πρέπει ν φοβται, διότι δν πάρχει κανες πο ν το ντιστέκεται κα ν μοιράζεται τν ξουσία μαζί του”.

Και ο Ιερέας στην Λειτουργία μετά το Πάτερ ημών λέει:

τι σοῦ ἐστιν ἡ βασιλεία καὶ ἡ δύναμις καὶ ἡ δόξα, τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, νῦν καὶ ἀεὶ καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων”.

Ας προφέρουν τα χείλη μας “αμήν” και ας ζητά η καρδιά μας να χαροποιήσει τον Κύριο με τα λόγια μας και με τα έργα μας, εκτελόντας τις εντολές Του και δοξαζοντάς Τον, και ας ετοιμαστούμε να κοινωνήσουμε αξίως το Σώμα και το Αίμα Του.


Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...